Τρίτη άποψη] Το μήνυμα που δεν έλαβαν

Η διάλυση του κοινωνικού ιστού και το εκλογικό αποτέλεσμα

Του Βασίλη Κρεμμυδά

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Πέμπτη 10 Μαΐου 2012

 

Με τρεμάμενο χέρι γράφω. Εχω διαλυθεί από το βράδυ των εκλογών. Οταν στα Καλάβρυτα η Χρυσή Αυγή ξεπερνάει το 6% σε ψήφους και στο Δίστομο πλησιάζει το ίδιο ποσοστό, είναι δυνατόν να μη νιώθει κανείς τη γη να φεύγει κάτω από τα πόδια του; Από πού να κρατηθώ για να δω καλά αυτό το αποτέλεσμα, να το χωνέψω για να μπορέσω να το εξηγήσω; Να καταλάβω γιατί αυτές οι πρόσφατες κάλπες έκρυβαν τόσο πολλές (ακόμη ασφαλισμένες, ευτυχώς) βόμβες, μικρές και μεγάλες;

Από την άλλη, αφού το αποτέλεσμα κατά κάποιον τρόπο οριστικοποιήθηκε, βγήκαν οι αρχηγοί των κομμάτων να διαπιστώσουν και να ερμηνεύσουν. Αυτό ήταν ένα δεύτερο σοκ• έδειξαν πεντακάθαρα ότι δεν κατάλαβαν τίποτε• νόμισαν ότι ο λαός απλώς τιμώρησε τα δύο (ή τρία;) κόμματα του Μνημονίου 2 και αυτό είναι όλο! Δεν έχουν καταλάβει ότι η ανατροπή δεν είναι μία αλλά περισσότερες.

Πάντα είχα την απορία, την επιστημονική απορία, τι είναι τέλος πάντων αυτός ο λαός που με τόση ευλάβεια επικαλούνται οι πολιτικοί! Εννοούν βεβαίως την κοινωνία• η οποία όμως αποτελείται από πλούσιους, λιγότερο πλούσιους, καθόλου πλούσιους, φτωχούς, πάμπτωχους, πεινασμένους, άθλιους• και ότι αυτές οι κατηγορίες κατατάσσονται σε κοινωνικές τάξεις με διαφορετικά έως αντίθετα συμφέροντα η μία από την άλλη. Το «λαός» λοιπόν και μάλιστα «κυρίαρχος» είναι μια απάτη εις βάρος της νοημοσύνης μας.

Οταν πριν από λίγο καιρό ο ένας από τους τρεις εταίρους της κυβέρνησης Παπαδήμου αποχώρησε δηλώνοντας ότι φεύγει γιατί δεν θέλει να συμβάλει στην «επανάσταση των εξαθλιωμένων», είχα γράψει ότι η Ιστορία με έχει μάθει πως οι εξαθλιωμένοι μάλλον τις τάξεις του φασισμού πυκνώνουν - όχι της επανάστασης. Λυπάμαι που οι λεγόμενοι πολιτικοί αρχηγοί δεν το γνωρίζουν.

Αυτό όμως δεν τους εμπόδισε προεκλογικά να μιλούν για κοινωνική συνοχή! Την ώρα που οι ίδιοι κατά την τελευταία δεκαετία, τουλάχιστον, έχουν πασχίσει να τη διαλύσουν• έχουν πασχίσει μέσω της πολιτικής τους να εξουθενώσουν την κοινωνία, να διαλύσουν την κοινωνική συνείδηση των ανθρώπων, να διαλύσουν τον κοινωνικό ιστό.

Ο τύπος ανθρώπου που έχει προκύψει ύστερα από αυτές τις πολιτικές είναι ένας άνθρωπος που δεν πιστεύει σε τίποτε, που δεν μπορεί να εμπιστευτεί κανέναν και τίποτα, που δεν ελπίζει, που βλέπει ότι δεν μένει κανένα περιθώριο για τη δική του κοινωνική υπόσταση - ίσως και ότι η κοινωνία δεν τον χρειάζεται, τον έχει αποβάλει. Τα τελευταία χρόνια αυτός ο τύπος ανθρώπου αυξήθηκε γεωμετρικά. Αυτού του τύπου άνθρωποι όμως δεν αποτελούν κοινωνική τάξη, δεν έχουν κοινά συμφέροντα, δεν είναι σε θέση να δώσουν κάτι ο ένας στον άλλον. Είναι απελπισμένοι.

Οι κοινωνικές συμπεριφορές αυτών των ανθρώπων δεν μπορεί να μην είναι «εναντίον»• εναντίον της κοινωνίας που τους έβαλε στο περιθώριο, εναντίον των υπευθύνων για το κατάντημά τους• δεν μπορεί να μην είναι συμπεριφορές τύπου «γαία πυρί μιχθήτω» - αυτοί οι άνθρωποι έχουν χάσει τα πάντα, όχι μόνο το ψωμί τους και το γάλα του μωρού τους• έχουν χάσει την ψυχή τους. Μπροστά στην κάλπη θα σκεφτεί ένας τέτοιος άνθρωπος τι είναι δημοκρατικό και τι δεν είναι; Ποιος είναι με την Ευρώπη και ποιος δεν είναι; Ποιος υπερασπίζεται το ευρώ και ποιος τη δραχμή;

Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο μήνυμα που έβγαλαν οι τελευταίες κάλπες. Και είναι κρίσιμο να το αντιληφθούν οι ηγεσίες• όλες. Αν δεν το καταλαβαίνουν πρέπει να πάνε το γρηγορότερο σπίτι τους.

Οι κάλπες είπαν: όλες οι ηγεσίες που συνέβαλαν στη διάλυση της κοινωνίας, στην εξουθένωση και στην εξαθλίωσή της να πάνε στο σπίτι τους. Το πολιτικό σύστημα, όπως είναι αρθρωμένο, πρέπει να εξαφανιστεί.

Ακόμη και μετεκλογικά αν παρακολουθήσουμε τι γίνεται, την αθλιότητα με την οποία οι ηγεσίες συμπεριφέρονται απέναντι στο πρόβλημα του σχηματισμού κυβέρνησης, θα καταλήξουμε στο ίδιο συμπέρασμα: κάθε εντολοδόχος πρωθυπουργός δεν πασχίζει πρωτίστως πώς θα σχηματιστεί κυβέρνηση, αλλά πώς θα αποφύγει τις τρικλοποδιές των άλλων και την ευθύνη της προκήρυξης νέων εκλογών!

Το δεύτερο μήνυμα της κάλπης είναι και εναντίον συγκεκριμένων προσώπων - ηγεσιών. Η κάλπη ζήτησε νέα πρόσωπα, νέες σχέσεις στην κοινωνία και με την κοινωνία.

Ο Βασίλης Κρεμμυδάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Οι απόψεις σας

Κύριε καθηγητά έχετε δίκιο, αλά μήπως το κοινωνικό σύστημα που ζούμε έκλεισε τον κύκλο του και η αλλαγή πρέπει να είναι ριζική. Μήπως είναι η ώρα να σταθούμε σαν άνθρωποι με σεβασμό μπροστά στην ιστορική μας διαδρομή, και να πάμε πολύ πίσω, να πάμε εκεί που ο άνθρωπος κάνει τα πρώτα βήματα του συλλογικού τρόπου ζωής με τα γνωστά για την εποχή του άλματα προόδου; (που δυστυχώς ελάχιστη γνωρίζουμε και όχι τυχαία) (...)

 Αναφέρομε στην πρωτόγονη ΚΟΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ εποχή, νομίζω βοηθάει για να κάνουμε συγκρίσεις με το σήμερα. Που ξέρεις; τίποτα δεν μπορεί να ξέρεις: αν δεν μάθεις! (…)

ΥΓ από τα απαντητικά σχόλια του άρθρου σας, δεν είναι τυχαίο: προκύπτει ότι και στο εκλογικό αποτέλεσμα! Ευχαριστώ.

Πάνος αγγελοπουλος11/5/2012 19:16